Viêm vùng kín ở nữ giới: Nguyên nhân, dấu hiệu, cách điều trị

Tham vấn y khoa:

Nguyễn Thường Hanh

September 23, 2020
Bệnh phụ khoa

Trong cuộc sống hàng ngày có rất nhiều chị em gặp phải tình trạng viêm vùng kín. Không chỉ khiến cho “cô bé” luôn ở trong trạng thái ẩm ướt, ngứa ngáy mà viêm vùng kín còn gây ra nhiều triệu chứng khó chịu, thậm chí là biến chứng nguy hại cho sức khỏe.

Vậy nguyên nhân viêm vùng kín ở nữ giới là do đâu? Làm cách nào để phát hiện dấu hiệu viêm vùng kín? Viêm vùng kín điều trị bằng cách nào? Tất cả những băn khoăn, thắc mắc này sẽ được chúng tôi giải đáp ngay sau đây.

Viêm vùng kín là gì?

Vùng kín là từ thường được dùng để chỉ cơ quan sinh dục. Đây là nơi vô cùng nhạy cảm trên cơ thể người phụ nữ, đảm nhiệm vai trò quan trọng đối với chức năng sinh lý và sinh sản.

Viêm vùng kín là một phản ứng bảo vệ của cơ thể trước các tổn thương xảy ra ở cơ quan sinh dục. Nó xảy ra khi vùng kín bị các loại vi khuẩn, nấm, kí sinh trùng... tấn công.

Mọi nữ giới đều có nguy cơ bị viêm vùng kín. Trong đó, những người đang trong độ tuổi sinh sản, có quan hệ tình dục là thường gặp hơn cả. Mặc dù không gây ra quá nhiều sự nguy hại cho tính mạng nhưng viêm vùng kín có thể biến chứng và làm ảnh hưởng tới sức khỏe sinh lý, sinh sản của nữ giới.

Nguyên nhân gây viêm vùng kín ở nữ giới

Nguyên nhân viêm vùng kín ở nữ giới

Vì sao nữ giới bị viêm vùng kín? Câu trả lời là rất nhiều nguyên do như sự thay đổi nội tiết trong cơ thể, do thói quen sinh hoạt hay do ảnh hưởng của các bệnh lý khác... việc xác định được nguyên nhân gây vùng kín sẽ là cơ sở quan trọng để đưa ra phác đồ điều trị phù hợp nhất, giúp các chị em nhanh chóng cải thiện tình trạng viêm nhiễm ở vùng kín.

Một số nguyên nhân gây viêm vùng kín thường gặp ở nữ giới gồm:

  • Do sự thay đổi nội tiết tố: Vùng kín nữ chịu sự ảnh hưởng chặt chẽ của nội tiết tố trong cơ thể. Tuy nhiên, trong một số thời kỳ như khi dậy thì, khi mang thai hay khi mãn kinh... lượng nội tiết tố nữ thường bị thay đổi, tăng giảm thất thường. Điều này sẽ khiến cho môi trường vùng kín bị ảnh hưởng, mất đi sự cân bằng vốn có và tạo điều kiện cho các loại vi khuẩn, nấm phát triển gây viêm.
  • Do vệ sinh vùng kín không đúng cách: Vì nằm ở vị trí nhạy cảm, thường xuyên bao bọc qua nhiều lớp vải quần áo nên khu vực vùng kín dễ bị ẩm ướt, bí bách. Nếu không được vệ sinh thường xuyên, sạch sẽ, các chất bẩn, khí hư tích tụ lại sẽ làm tăng nguy cơ viêm nhiễm vùng kín cho các chị em. Bên cạnh đó, việc vệ sinh vùng kín quá nhiều lần trong ngày hay thụt rửa vào sâu bên trong âm đạo cũng có thể khiến môi trường vùng kín thay đổi, gây ra tình trạng viêm nhiễm.
  • Do quan hệ tình dục không an toàn: Quan hệ tình dục không an toàn cũng sẽ làm tăng nguy cơ viêm nhiễm vùng kín cho nữ giới. Bởi các hoạt động tình dục có thể gây ra thương tổn ở âm đạo, khiến các loại vi khuẩn dễ dàng tấn công gây viêm. Hơn nữa, khi quan hệ tình dục không an toàn, các mầm bệnh từ bạn tình rất dễ lây nhiễm sang vùng kín nữ. Do đó, tình trạng viêm phụ khoa rất dễ xảy ra.
  • Do ảnh hưởng của thói quen sinh hoạt: Không thay băng vệ sinh thường xuyên trong kỳ “đèn đỏ”, lạm dụng các sản phẩm vệ sinh vùng kín có tính tẩy rửa cao, mặc các loại đồ lót bó sát hay dùng băng vệ sinh hàng ngày thường xuyên... là những thói quen sinh hoạt của nhiều chị em. Tuy nhiên tất cả những thói quen này đều có thể khiến các loại vi khuẩn phát triển và gây viêm vùng kín nữ.
  • Do ảnh hưởng của các bệnh lý khác: Nữ giới bị mắc các bệnh phụ khoa hay các bệnh lây truyền qua đường tình dục như sùi mào gà, lậu, mụn rộp sinh dục... đều có thể gây thương tổn ở vùng kín. Nếu không khắc phục sớm, triệt để, nó cũng có thể gây ra tình trạng viêm nhiễm ở vùng kín nữ. Ngoài ra, việc sử dụng các loại thuốc điều trị bệnh cũng có thể làm rối loạn nội tiết tố trong cơ thể và đây cũng là nguyên nhân khiến nhiều chị em bị viêm vùng kín.
  • Do thủ thuật phụ khoa: Việc thực hiện các thủ thuật phụ khoa ở vùng kín như nạo hút thai, đặt vòng tránh thai hay thu nhỏ âm đạo... nếu không đảm bảo an toàn trong quá trình thực hiện thì rất dễ gây viêm vùng kín cho các chị em.

Dấu hiệu viêm vùng kín

Theo các chuyên gia phụ khoa, tình trạng viêm nhiễm vùng kín ở nữ giới khá dễ để nhận biết. Bởi nó có các triệu chứng khá rõ ràng. Chỉ cần chú ý theo dõi sự thay đổi bất thường ở cơ quan sinh dục là các chị em hoàn toàn có thể biết được mình bị viêm vùng kín hay không?

Thông thường, các dấu hiệu viêm vùng kín nữ sẽ bao gồm các triệu chứng sau:

  • Ngứa rát vùng kín: Biểu hiện thường gặp của bệnh viêm vùng kín chính là những cơn ngứa râm ran ở cơ quan sinh dục. Ở mức độ nhẹ, cơn ngứa này có thể chỉ xảy ra âm ỉ, trong một khoảng thời gian nhất định. Tuy nhiên, khi tình trạng viêm trở nên nặng nề, nó sẽ gây ra những cơn ngứa vô cùng dữ dội hoặc kéo dài từ ngày này sang ngày khác.
  • Khí hư bất thường: Khu vực vùng kín nữ luôn tồn tại một lượng khí hư sinh lý. Tuy nhiên, khi “cô bé” bị viêm, lượng khí hư này sẽ bị thay đổi bất thường như ra nhiều hơn, có màu trắng đục hoặc vàng nhạt, vón cục hay đặc dính... Ngoài ra, khí hư do viêm nhiễm gây ra cũng sẽ khiến cho vùng kín có mùi hôi. Khi bệnh nặng, mùi hôi này càng trở nên nồng hơn.
  • “Cô bé” bị sưng đỏ: Tình trạng viêm nhiễm vùng kín sẽ gây tác động đến phần niêm mạc bên ngoài. Do đó, các chị em khi quan sát vùng kín sẽ nhận thấy tình trạng niêm mạc âm hộ, âm đạo bị sưng, tấy đỏ có thể gây đau.
  • Ra máu bất thường ngoài kỳ kinh nguyệt: Trong nhiều trường hợp, nữ giới bị viêm vùng kín có thể gặp phải tình trạng ra máu bất thường ngoài chu kỳ kinh nguyệt. Đặc biệt, hiện tượng này thường xảy ra sau khi nữ giới quan hệ tình dục do sự ma sát của dương vật vào các tổn thương viêm nhiễm ở vùng kín.  
  • Đau vùng bụng dưới: Với các trường hợp chị em bị viêm cổ tử cung, viêm vùng chậu hay viêm nội mạc tử cung... tình trạng đau vùng bụng dưới rất dễ xảy ra. Cơn đau này thường trở nên nặng nề vào những thời điểm như trước hay trong ngày hành kinh. Nó cũng có thể lan sang các khu vực lân cận khác, làm ảnh hưởng tới các hoạt động sinh hoạt thường ngày của các chị em.
  • Đau khi quan hệ tình dục: Những cơn đau bất thường khi quan hệ tình dục cũng có thể là dấu hiệu cho thấy bạn bị viêm vùng kín. Bởi tình trạng viêm nhiễm sẽ khiến cho thành âm đạo bị tổn thương. Khi hoạt động tình dục, dương vật cọ xát vào các vết thương này sẽ gây ra các cơn đau vô cùng khó chịu, kèm theo đó có thể là tình trạng ra máu.
  • Rối loạn kinh nguyệt: Khi tình trạng viêm vùng kín xảy ra ở các bộ phận như buồng trứng, tử cung, cổ tử cung... nó sẽ tác động trực tiếp tới chu kỳ kinh nguyệt của chị em phụ nữ. Bởi đây là những bộ phận liên quan đến hoạt động kinh nguyệt ở các chị em. Do đó, nếu có các dấu hiệu kinh ra ít, rong kinh hay vô kinh, các chị em có thể nghi ngờ mình bị viêm vùng kín.

Việc nhận biết các dấu hiệu viêm vùng kín sớm là điều vô cùng quan trọng. Bởi khi bệnh phát hiện càng sớm thì việc chữa trị sẽ đơn giản, dễ dàng nên hạn chế được các biến chứng nguy hại cho sức khỏe hơn. Chính vì vậy, khi gặp phải các dấu hiệu bất thường ở cơ quan sinh dục, các chị em hãy nhanh chóng đi kiểm tra để được chẩn đoán và hướng dẫn điều trị.

Sự nguy hại của viêm vùng kín

Nhiều chị em thường chủ quan cho rằng, viêm vùng kín chỉ là căn bệnh thông thường, có thể tự khỏi chỉ sau một thời gian. Tuy nhiên trên thực tế, những căn bệnh viêm nhiễm phụ khoa nếu không được phát hiện và chữa trị kịp thời có thể để lại nhiều hậu quả nghiêm trọng như:

  • Tăng nguy cơ vô sinh, hiếm muộn: Tình trạng viêm nhiễm vùng kín ở nữ nếu không được phát hiện và chữa trị bằng phương pháp phù hợp, các tác nhân gây bệnh sẽ lây lan sang các bộ phận khác trong cơ quan sinh sản như: vòi trứng, buồng trứng, tử cung... Và nó sẽ phần nào gây ra những tác động xấu tới sự thụ tinh giữa trứng và tinh trùng hay sự di chuyển của trứng đã thụ tinh vào bên trong tử cung. Từ đó là tăng nguy cơ vô sinh cho các chị em
  • Tăng nguy cơ mắc các bệnh lây truyền qua đường tình dục: Sự tồn tại của các tổn thương viêm nhiễm ở vùng kín cũng là cơ hội để các loại vi khuẩn, virus gây bệnh tình dục lây lan. Đặc biệt, khi các bạn quan hệ mà không sử dụng các biện pháp bảo vệ thì nguy cơ mắc các bệnh tình dục như lậu, sùi mào gà, chlamydia, thậm chí là HIV sẽ rất cao.
  • Ảnh hưởng tới cuộc sống: Các triệu chứng viêm vùng kín nữ đều vô cùng khó chịu, nhất là khi chúng xảy ra liên tục trong nhiều ngày liền. Điều này không chỉ gây ra sự phiền muộn, mệt mỏi cho người bệnh mà còn làm giảm chất lượng cuộc sống, ảnh hưởng tới các hoạt động sinh hoạt, công việc hàng ngày. Đặc biệt, viêm vùng kín sẽ khiến các chị em e ngại việc “gần gũi” với bạn tình, về lâu dài có thể dẫn tới suy giảm ham muốn tình dục, ảnh hưởng tới đời sống “chăn gối” và tình cảm vợ chồng.

Cách điều trị viêm vùng kín

Chữa viêm vùng kín không khó, chỉ cần các chị em phát hiện bệnh sớm và áp dụng các phương pháp điều trị phù hợp thì vấn đề này sẽ nhanh chóng được đẩy lùi. Tuy nhiên, nếu các bạn chủ quan trong việc điều trị, cho rằng viêm vùng kín có thể tự khỏi thì sẽ dễ khiến bệnh trở nên nặng hơn, gây khó khăn cho việc chữa trị.

Trên thực tế, có rất nhiều cách khác nhau giúp hỗ trợ điều trị viêm vùng kín. Các phương pháp này thường phụ thuộc vào các yếu tố như tình trạng bệnh lý, nguyên nhân gây bệnh và các biến chứng do bệnh gây ra.

Có thể kể đến những phương pháp chữa viêm vùng kín phổ biến nhất hiện nay gồm:

Điều trị viêm vùng kín bằng thuốc

Đây là cách điều trị thường được áp dụng cho các trường hợp bị viêm vùng kín ở mức độ nhẹ, chưa gây ra bất cứ biến chứng nguy hại nào. Tùy vào tình trạng viêm nhiễm mà người bệnh có thể sử dụng các loại thuốc điều trị như:

  • Thuốc kháng sinh: Với các trường hợp bị viêm vùng kín do vi khuẩn gây ra thì có thể điều trị bằng các loại thuốc kháng sinh như clindamycin, metronidazole, tinidazole,...
  • Thuốc kháng nấm: Các bệnh viêm âm đạo, viêm cổ tử cung... nếu do nấm gây ra thì người bệnh nên dùng các loại thuốc kháng nấm như miconazole, clotrimazole, (dạng bôi, đặt), fluconazole (dạng uống).
  • Thuốc kháng virus: Là dạng thuốc dùng cho các trường hợp bị viêm vùng kín do virus gây ra như: famciclovir, acyclovir, valacyclovir...

Điều trị viêm nhiễm vùng kín bằng ngoại khoa

Đối với tình trạng viêm vùng kín xảy ra ở mức độ nặng, các tổn thương viêm nhiễm gây ra nhiều ảnh hưởng xấu cho sức khỏe. Các chị em cần cân nhắc áp dụng các biện pháp điều trị ngoại khoa như:

  • Sóng ngắn
  • Tia hồng ngoại
  • Đốt viêm lộ tuyến
  • Đốt laser
  • Áp lạnh
  • Kỹ thuật ALA-PDT
  • ...

Điều trị viêm vùng kín bằng Đông y

Điều trị viêm vùng kín bằng các phương pháp Đông y cũng là lựa chọn của khá nhiều chị em phụ nữ. Bởi cách điều trị này thường sử dụng các loại thảo dược hay vị thuốc thiên nhiên nên có tính an toàn cao, ít gây tác dụng phụ. Một số bài thuốc Đông y có thể giúp hỗ trợ chữa trị tình trạng viêm vùng kín như:

  • Trầu không
  • Chè xanh
  • Diếp cá
  • Húng quế

Tuy nhiên phần lớn cách chữa viêm vùng kín tại nhà này thường chỉ phù hợp với những trường hợp bệnh nhẹ. Ngoài ra nó không thể giúp loại bỏ được hoàn toàn tác nhân gây bệnh và có tác dụng chậm, thời gian điều trị kéo dài.

Điều trị dự phòng viêm vùng kín:

Để ngăn chặn sự phát triển của tình trạng viêm nhiễm vùng kín cũng như dự phòng bệnh không tái phát trở lại trong tương lai. Ngoài việc chữa bệnh theo các phương pháp khoa học thì các chị em cũng cần áp dụng các biện pháp điều trị dự phòng tại nhà như sau:

  • Chú ý vệ sinh vùng kín thường xuyên, sạch sẽ (tuy nhiên không nên vệ sinh quá nhiều lần trong 1 ngày, không thụt rửa vào sâu bên trong âm đạo).
  • Hạn chế sử dụng các loại dung dịch vệ sinh hay các sản phẩm có tính tẩy rửa cao ở vùng kín.
  • Mặc các loại đồ lót, quần áo vừa vặn với cơ thể, làm từ chất liệu thấm hút. Quần áo phải được giặt giũ sạch sẽ và phơi khô mới được sử dụng.
  • Không quan hệ tình dục khi chữa chữa khỏi viêm vùng kín hoàn toàn. Nếu có phát sinh thì cần sử dụng bao cao su để ngăn ngừa nguy cơ lây nhiễm.
  • Điều trị cho cả bạn tình khi đã bị lây nhiễm để ngăn chặn tình trạng lây nhiễm chéo sau khi điều trị.
  • Duy trì các thói quen sinh hoạt lành mạnh, ăn uống khoa học, nghỉ ngơi đầy đủ, luyện tập thể thao... để đảm bảo sức khỏe, nâng cao sức đề kháng cho cơ thể.
  • Thường xuyên đi khám phụ khoa định kỳ để nắm rõ tình trạng sức khỏe và phát hiện sớm các triệu chứng bất thường ở vùng kín, giúp chữa trị hiệu quả.

Khuyến cáo: Các biện pháp điều trị trên đều có thể giúp hỗ trợ điều trị tình trạng viêm vùng kín hiệu quả. Tuy nhiên, các chị em không nên tự điều trị tình trạng viêm vùng kín tại nhà khi chưa thăm khám, nhất là bằng cách sử dụng thuốc hay các biện pháp đông y. Bởi tình trạng viêm nhiễm ở mỗi người phụ nữ có thể do nhiều tác nhân khác nhau gây ra. Nếu bạn tự ý chữa bệnh thì có thể sử dụng sai thuốc, sai liều lượng, sai phác đồ. Điều này sẽ khiến cho bệnh diễn biến ngày càng nặng hơn và gây ra các biến chứng nguy hiểm hơn.

Chính vì vậy, khi bị viêm vùng kín, tốt nhất các chị em nên đi thăm khám tại các cơ sở y tế để được bác sĩ chẩn đoán về tình trạng bệnh và hướng dẫn cách điều trị phù hợp. Chỉ cần bạn chữa bệnh theo đúng phác đồ, không bỏ dở giữa chừng kết hợp với chăm sóc sức khỏe đúng cách là sẽ nhanh chóng chữa khỏi bệnh, cho kết quả lâu dài, đảm bảo.

Như vậy, bài viết trên đây đã khái quát những thông tin liên quan đến nguyên nhân, dấu hiệu và cách điều trị viêm vùng kín ở nữ giới. Mong rằng những chia sẻ này sẽ giúp các chị em hiểu rõ hơn về bệnh lý này. Qua đó có cách nhận biết và chữa trị bệnh hiệu quả, an toàn.

Trần Thị Phương Mai

Giảng dạy Bộ môn Sản, trường Đại học Y Hà Nội

Giáo sư cố vấn chuyên môn về lĩnh vực chăm sóc sức khỏe sinh sản Bộ Y tế

Ủy viên ban chấp hành Hội sản phụ khoa và Kế hoạch hóa gia đình Việt Nam

Thành viên Ủy Ban Y tế KV Châu Á Thái Bình Dương của Liên Hợp Quốc

Gs Trần Thị Phương Mai là bác sĩ được nhiều người biết đến trong lĩnh vực khám và điều trị bệnh lý sản phụ khoa. Bác sĩ đặc biệt mát tay trong hỗ trợ sinh sản, giúp nhiều cặp vợ chồng vô sinh, hiếm muộn có con. Hàng ngày, bệnh nhân tìm đến thăm khám với bác sĩ rất đông.

Hiện bác sĩ khám tại:

Phòng khám số 1 - Bệnh viện Đại học Y Hà Nội: Sáng thứ 3 hàng tuần.

Khoa Khám theo yêu cầu - Bệnh viện Đại học Y Hà Nội: Sáng thứ 4 hàng tuần.

Phòng khám Sản phụ khoa Phương Mai - Số 102 Nguyễn Du, Hai Bà Trưng, Hà Nội. Hầu hết thời gian bác sĩ khám tại phòng khám riêng này. Phòng khám của Giáo sư khá đông, chị em có thể gọi đến số điện thoại phòng khám để đặt lịch trước.