Bệnh phụ khoa là gì? 10 bệnh phụ khoa thường gặp ở nữ giới

Tham vấn y khoa:

Nguyễn Thường Hanh

September 22, 2020
Bệnh phụ khoa

Mọi nữ giới trong tuổi sinh sản đều có nguy cơ mắc các bệnh về phụ khoa, phổ biến nhất là viêm phụ khoa. Nó có thể bắt nguồn từ các thói quen sinh hoạt thường ngày hay do các vấn đề bệnh lý. Việc nắm được kiến thức về cách phòng tránh các bệnh phụ khoa là điều cần thiết với chị em phụ nữ. Bởi mỗi diện bệnh sẽ có các triệu chứng và mức độ ảnh hưởng khác nhau. Dưới đây chúng tôi sẽ chia sẻ cho các bạn 10 bệnh phụ khoa thường gặp nhất ở nữ giới.

Bệnh phụ khoa là gì?

Bệnh phụ khoa
Có tới 70% phụ nữ mắc các bệnh liên quan đến phụ khoa mà không hề biết

Bệnh phụ khoa là những bệnh lý xuất hiện ở cơ quan sinh dục nữ có thể kể đến như viêm nhiễm, u xơ, u nang...

Bệnh phụ khoa dù do nguyên nhân nào thì cũng ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe, khả năng sinh nở của người phụ nữ, đặc biệt là các bệnh lý như: Viêm âm đạo, viêm cổ tử cung. viêm lộ tuyến, ung thu cổ tử cung, các bệnh lý buồng trứng...

Nguyên nhân gây viêm phụ khoa ở nữ giới

Có rất nhiều nguyên nhân khác nhau khiến nữ giới bị viêm phụ khoa. Việc xác định được những nguyên nhân này cũng là yếu tố rất quan trọng để có thể hỗ trợ điều trị bệnh đúng hướng, cho hiệu quả tích cực, an toàn.

Một số nguyên nhân gây viêm nhiễm phụ khoa thường gặp ở nữ giới gồm:

  • Do nội tiết tố: sự thay đổi nội tiết tố bất thường trong cơ thể nữ giới ở những thời kỳ đặc biệt như khi dậy thì, khi mang thai hay khi mãn kinh... có thể là nguyên nhân gây viêm phụ khoa. Bởi khi nội tiết tố trong cơ thể bị thay đổi, nó cũng sẽ khiến cho môi trường vùng kín bị mất cân bằng, giúp các loại vi khuẩn có hại phát triển và gây viêm nhiễm cơ quan sinh dục.
  • Do vấn đề vệ sinh: Vùng kín là khu vực rất nhạy cảm, dễ bị tác động từ cả bên trong lẫn bên ngoài. Nếu vấn đề vệ sinh vùng “tam giác mật” không được đảm bảo thường xuyên, sạch sẽ hay đúng cách... sẽ tạo điều kiện cho các tác nhân có hại xâm nhập, phát triển gây viêm phụ khoa. Việc vệ sinh “cô bé” quá sạch, thụt rửa âm đạo quá sâu... cũng có thể gây ra tình trạng này.
  • Do quan hệ tình dục: Quan hệ tình dục luôn là con đường lây nhiễm mầm bệnh và gây viêm phụ khoa rất nhanh chóng. Chính vì vậy, các chị em có lối sống tình dục không an toàn, có quá nhiều bạn tình hay quan hệ thô bạo... đều rất dễ bị viêm nhiễm phụ khoa.
  • Do thói quen sinh hoạt: Mặc các loại đồ lót chật chội, ẩm ướt; lạm dụng băng vệ sinh hàng ngày, sử dụng các loại dung dịch vệ sinh vùng kín có chứa nhiều hóa chất... đều là những thói quen sinh hoạt sai cách có thể làm tăng nguy cơ viêm phụ khoa cho phái nữ.
  • Do bệnh lý: Nữ giới bị mắc các bệnh phụ khoa hay bệnh lây truyền qua đường tình dục, bệnh da liễu ở vùng kín... nếu không chữa trị triệt để cũng đều có thể dẫn tới tình trạng viêm nhiễm cơ quan sinh dục.
  • Do thủ thuật phụ khoa: Những nữ giới thực hiện các thủ thuật phụ khoa vùng kín như sinh nở, nạo hút thai, đặt vòng tránh thai, thu nhỏ âm đạo... nếu không đảm bảo an toàn thì rất dễ bị viêm nhiễm vùng kín.

Cùng điểm mặt 10 bệnh phụ khoa thường gặp nhất ở nữ giới

Bệnh viêm phụ khoa có thể gây ra nhiều sự nguy hại cho sức khỏe của chị em phụ nữ. Chính vì vậy việc nhận biết những diện bệnh này là điều vô cùng quan trọng, không chỉ giúp các bạn nhanh chóng phát hiện bệnh để chữa trị kịp thời mà còn đưa ra các phương án phòng tránh bệnh hiệu quả.

Dưới đây là danh sách 10 bệnh phụ khoa thường gặp nhất ở nữ giới:

1. Bệnh viêm âm đạo

Viêm âm đạo là bệnh viêm phụ khoa phổ biến nhất ở nữ giới
Viêm âm đạo là bệnh viêm phụ khoa phổ biến nhất ở nữ giới

Có thể nhận định rằng viêm âm đạo chính là căn bệnh viêm phụ khoa thường gặp nhất ở nữ giới. Theo thống kê, có tới hơn 90% nữ giới bị viêm âm đạo ít nhất một lần trong đời.

Bệnh viêm âm đạo ở nữ thường là do vi khuẩn, nấm candida, trichomonas... gây ra. Khi mắc bệnh, các chị em thường gặp phải nhiều triệu chứng đặc trưng như:

  • Âm đạo ra nhiều khí hư bất thường, có màu trắng đục, vón cục hoặc đặc dính
  • Vùng kín có mùi hôi tanh khó chịu
  • Ngứa rát cơ quan sinh dục, có thể kèm theo tình trạng sưng tấy
  • Có thể nổi mụn bất thường ở âm đạo
  • Viêm loét cục bộ gây tiểu đau, tiểu rát, đau khi quan hệ
  • ...

Mặc dù viêm âm đạo không phải là căn bệnh quá nguy hại. Tuy nhiên nó lại thường là nguồn gốc gây ra tình trạng viêm nhiễm ở các bộ phận khác trong cơ quan sinh sản do không chữa trị triệt để. Chính vì vậy khi mắc bệnh lý này, các chị em cần phải chữa trị dứt điểm hoàn toàn để đảm bảo cho sức khỏe.

2. Viêm âm hộ

Âm hộ là khu vực cơ quan sinh dục ngoài ở nữ giới bao gồm tầng sinh môn, môi lớn, môi bé, vùng mu... Vì nằm ở vị trí bên ngoài nên âm hộ rất dễ bị tấn công bởi các loại vi khuẩn, kí sinh trùng hay nấm và dẫn tới tình trạng viêm phụ khoa.

Khi âm hộ bị viêm nhiễm, các chị em thường gặp phải các triệu chứng sau:

  • Vùng da bên ngoài cơ quan sinh dục bị ngứa, nóng rát, đau khó chịu.
  • Môi lớn, môi bé có hiện tượng sưng tấy, thậm chí xung huyết
  • Có hiện tượng lở loét ở niêm mạc da âm hộ khi bệnh chuyển nặng
  • Bị đau rát khi quan hệ tình dục, tiểu buốt và tiểu dắt.

Không chỉ gây ra các biểu hiện khó chịu ở cơ quan sinh dục, làm ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống hàng ngày. Bệnh viêm âm hộ nếu không được chữa trị hiệu quả cũng sẽ khiến các tác nhân gây bệnh lây nhiễm vào các bộ phận khác, ảnh hưởng đến sức khỏe của các chị em phụ nữ. Do đó, các chị em cũng nên cẩn trọng đối với căn bệnh này.

3. Viêm cổ tử cung

Cổ tử cung là bộ phận nối liền âm đạo và tử cung. Nó đóng vai trò vô cùng quan trọng đối với khả năng sinh sản của nữ giới. Tuy nhiên, do nằm tiếp giáp với âm đạo nên cổ tử cung rất dễ bị viêm nhiễm. Hơn nữa, đây lại là nơi trực tiếp sản xuất ra dịch nhầy vùng kín nên khả năng viêm nhiễm lại càng cao.

Trong phần lớn các trường hợp tình trạng viêm cổ tử cung thường bắt nguồn từ viêm âm đạo. Nó thường gây ra các triệu chứng sau:

  • Ra nhiều dịch nhầy âm đạo, có màu vàng xanh hoặc xám, đôi khi có lẫn mủ
  • Vùng kín luôn trong tình trạng ẩm ướt, khó chịu, có mùi hôi
  • Đi tiểu thường xuyên, tiểu gấp, tiểu buốt
  • Đau vùng bụng dưới, đau lưng, nhất là trong những ngày hành kinh
  • Đau khi quan hệ tình dục
  • Chảy máu âm đạo bất thường khi bệnh chuyển sang giai đoạn mãn tính
  • Kinh nguyệt bị rối loạn với các biểu hiện như rong kinh, thống kinh hay kinh đến chậm.
  • Xung huyết, viêm loét cổ tử cung

Bệnh viêm cổ tử cung thường gặp ở những nữ giới đã kết hôn hoặc thường xuyên quan hệ tình dục. Căn bệnh này cũng gây ra khá nhiều sự nguy hại cho các chị em bởi nó sẽ gây ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản, làm giảm khả năng thụ tinh của tinh trùng và trứng.

4. Viêm lộ tuyến cổ tử cung

Viêm lộ tuyến cổ tử cung

Với những chị em đã qua sinh nở thì viêm lộ tuyến cổ tử cung không phải là căn bệnh xa lạ. Đây là tình trạng viêm nhiễm xảy ra ở lộ tuyến cổ tử cung, một tổn thương lành tính ở cơ quan sinh dục nữ.

Do các tuyến này sau khi xâm lấn ra bên ngoài những vẫn tiết dịch như bình thường khiến lượng khí hư tăng lên, làm thay đổi môi trường âm đạo. Điều này khiến cho các vi khuẩn có hại dễ dàng sinh sôi phát triển và gây viêm nhiễm ở lộ tuyến cổ tử cung.

Dấu hiệu viêm lộ tuyến ở nữ giới khá giống với các bệnh viêm phụ khoa khác bao gồm:

  • Dịch tiết âm đạo tăng bất thường, có màu vàng xanh, loãng như nước hoặc vón cục
  • “Cô bé” có mùi hôi nồng khó chịu
  • Có cảm giác ngứa, đau ở vùng kín
  • Xuất huyết âm đạo bất thường ngoài kì kinh, nhất là sau khi quan hệ
  • Đau vùng eo, xương chậu
  • Đi tiểu nhiều lần, tiểu đau, tiểu rát
  • Kinh nguyệt không đều, rong kinh kéo dài

Tuy nhiên trong một số trường hợp, người bị viêm cổ tử cung có thể không có triệu chứng nên chỉ phát hiện khi tình cờ đi thăm khám. Nếu không được chữa trị, bệnh viêm lộ tuyến cổ tử cung cũng gây ra nhiều sự ảnh hưởng tới sức khỏe sinh sản của nữ giới, làm tăng nguy cơ vô sinh cho các chị em.

5. Viêm vùng chậu (viêm phần phụ)

Viêm phần phụ hay viêm vùng chậu cũng là bệnh viêm phụ khoa xảy ra ở nhiều nữ giới trong độ tuổi sinh sản. Đây chính là tình trạng viêm nhiễm xảy ra ở các bộ phận vùng chậu như vỏi trứng, buồng trứng, tử cung, hệ thống dây chằng rộng... do các loại vi khuẩn yếm khí và ái khí gây ra.

Bệnh viêm vùng chậu thường trải qua 2 giai đoạn chính là cấp tính và mãn tính với các triệu chứng đặc trưng như:

  • Khí hư ra nhiều giống mủ, có mùi hôi ngai ngái
  • Đau âm ỉ vùng bụng dưới và nặng nề khi quan hệ tình dục hay đến kỳ “đèn đỏ”
  • Tiểu không hết, tiểu khó
  • Buồn nôn, nôn, sốt nhẹ
  • Rối loạn kinh nguyệt, máu kinh ra nhiều hoặc quá ít
  • Tiêu chảy, táo bón
  • ...

Các chị em phụ nữ cần cảnh giác với các triệu chứng viêm vùng chậu. Bởi nếu không được điều trị tích cực, tình trạng viêm nhiễm sẽ gây bít tắc vòi trứng, khiến tinh trùng không di chuyển được vào bên trong để gặp trứng. Từ đó làm giảm khả năng thụ thai và dẫn tới nguy cơ vô sinh hiếm muộn.

6. Viêm nội mạc tử cung

Viêm nội mạc tử cung

Nội mạc tử cung là lớp lót bên trong buồng tử cung. Nó đóng vai trò rất quan trọng đối với quá trình sinh lý và mang thai ở nữ giới. Viêm nội mạc tử cung là tình trạng lớp nội mạc tử cung bị viêm nhiễm do sự tấn công của các loại vi khuẩn, nấm...

Triệu chứng chính của bệnh viêm nội mạc tử cung bao gồm các biểu hiện sau:

  • Kinh nguyệt bị rối loạn, không đều
  • Âm đạo xuất hiện nhiều khí hư đặc dính, màu xanh, vàng hoặc nâu đen
  • Ra máu vùng kín bất thường ngoài kỳ kinh
  • Đau rát khi quan hệ, có thể bị ra máu
  • Sốt, buồn nôn, đau vùng bụng dưới
  • ...

Viêm nội mạc tử cung cũng là căn bệnh vô cùng nguy hại cho phái nữ. Bởi nếu không được chữa trị sớm, nó sẽ làm ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản của các chị em, làm tăng nguy cơ sảy thai hoặc sinh non cho các bà bầu...

7. Viêm ống dẫn trứng

Ống dẫn trứng là bộ phận vô cùng quan trọng đối với khả năng sinh sản của nữ giới. Bởi đây là nơi để trứng và tinh trùng gặp gỡ nhau và cũng là con đường di chuyển của trứng đã thụ tinh vào bên trong tử cung làm tổ. Viêm ống dẫn trứng là tình trạng viêm nhiễm xảy ra ở vòi trứng do vi khuẩn, nấm men hay một số tác nhân khác gây ra.

Trong phần lớn các trường hợp, bệnh viêm ống dẫn trứng là do tình trạng nhiễm trùng từ âm đạo, cổ tử cung lan sâu vào vòi trứng. Tùy vào từng giai đoạn cấp tính hay mãn tính mà các triệu chứng viêm vòi trứng sẽ có sự khác nhau. Bao gồm:

  • Kinh nguyệt không đều, thống kinh
  • Khí hư ra nhiều, có màu vàng
  • Xuất hiện các cơn đau vùng bụng dưới, có thể lan sang cả bàng quang
  • Tiểu nhiều lần, tiểu rắt, mót tiểu
  • Buồn nôn, sốt cao, chóng mặt
  • ...

Thông thường các triệu chứng bệnh ở giai đoạn cấp tính sẽ bùng phát một cách đột ngột. Còn khi chuyển sang giai đoạn mãn tính, tình trạng viêm nhiễm sẽ kéo dài, gây mủ trắng. Phản ứng viêm có thể phá hoại các mô trong ống dẫn trứng, gây viêm tắc vòi trứng. Đây là một biến chứng nguy hại bởi nó sẽ khiến người phụ nữ khó có thai, dễ bị vô sinh.

8. U nang buồng trứng

u nang buồng trứng

U nang buồng trứng là một căn bệnh phụ khoa xảy ra ở khá nhiều nữ giới. Đây là tình trạng buồng trứng có chứa chất dịch hay chất rắn có dạng giống bã đậu, phát triển một cách bất thường.

Căn bệnh này khi xuất hiện thường gay các triệu chứng âm thầm, khó nhận biết như:

  • Đau vùng chậu, vùng thắt lưng hoặc đùi
  • Đau tức vùng bụng dưới
  • Đau khi quan hệ tình dục
  • Chu kỳ kinh nguyệt bất thường, bị rối loạn, không đều
  • Đi tiểu liên tục
  • ...

Nếu không được phát hiện và can thiệp kịp thời, các khối u nang khi phát triển lớn sẽ chèn ép vào các tạng xung quanh hoặc gây xoắn u nang, vỡ nang... rất nguy hại.

9. Bệnh u xơ tử cung:

U xơ tử cung là tình trạng bên trong tử cung xuất hiện các khối u xơ lành tính. Căn bệnh này thường gặp ở những nữ giới trong độ tuổi sinh sản với các triệu chứng bất thường như:

  • Khí hư bất thường
  • Kinh nguyệt không đều
  • Đau nhức vùng thắt lưng
  • Sờ có cục cứng nhỏ ở vùng bụng dưới
  • ...

Bệnh u xơ tử cung không gây ra quá nhiều sự nguy hại nhưng các chị em cũng không nên chủ quan với căn bệnh này. Bởi nếu khối u xơ phát triển hơn về kích thước, nó sẽ khiến cho các chị em khó thụ thai hoặc dễ sảy thai. Dẫn tới nguy cơ vô sinh.

11. Buồng trứng đa nang

Đa nang buồng trứng là một bệnh lý về rối loạn nội tiết mạn tính nguy hiểm ở nữ giới. Nó xảy ra khi buồng trứng cho phép nhiều nang nhỏ phát triển cùng một lúc. Điều này khiến chúng tích tụ lại trong buồng trứng và hình thành các nang nhỏ lành tính tiết ra estrogen.

Triệu chứng lâm sàng thường gặp của đa nang buồng trứng bao gồm:

  • Rối loạn kinh nguyệt, kinh thưa, kinh không đều, vô kinh
  • Rậm lông, nổi mụn, rụng tóc
  • Béo phì, tăng cân không rõ nguyên do

Đặc biệt, đa nang buồng trứng là căn bệnh phụ khoa có thể gây nguy cơ vô sinh cao cho nữ giới. Chính vì vậy, các chị em cần cẩn trọng với các triệu chứng bệnh để có cách chữa trị sớm và kịp thời, tránh làm ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản.

Trên đây là danh sách các bệnh phụ khoa thường gặp nhất ở nữ giới. Với các thông tin này, các chị em đã có thể nắm được triệu chứng những bệnh phụ khoa phổ biến để có thể nhận biết sớm, giúp cho việc chữa trị đạt hiệu quả tốt hơn. Theo khuyến cáo của các chuyên gia y tế, nữ giới trong tuổi sinh sản tốt nhất nên đi khám phụ khoa định kỳ 6 tháng/lần. Đây là cơ sở giúp bạn nhanh chóng phát hiện các bệnh phụ khoa tiềm ẩn để tầm soát một cách kịp thời.

Trần Thị Phương Mai

Giảng dạy Bộ môn Sản, trường Đại học Y Hà Nội

Giáo sư cố vấn chuyên môn về lĩnh vực chăm sóc sức khỏe sinh sản Bộ Y tế

Ủy viên ban chấp hành Hội sản phụ khoa và Kế hoạch hóa gia đình Việt Nam

Thành viên Ủy Ban Y tế KV Châu Á Thái Bình Dương của Liên Hợp Quốc

Gs Trần Thị Phương Mai là bác sĩ được nhiều người biết đến trong lĩnh vực khám và điều trị bệnh lý sản phụ khoa. Bác sĩ đặc biệt mát tay trong hỗ trợ sinh sản, giúp nhiều cặp vợ chồng vô sinh, hiếm muộn có con. Hàng ngày, bệnh nhân tìm đến thăm khám với bác sĩ rất đông.

Hiện bác sĩ khám tại:

Phòng khám số 1 - Bệnh viện Đại học Y Hà Nội: Sáng thứ 3 hàng tuần.

Khoa Khám theo yêu cầu - Bệnh viện Đại học Y Hà Nội: Sáng thứ 4 hàng tuần.

Phòng khám Sản phụ khoa Phương Mai - Số 102 Nguyễn Du, Hai Bà Trưng, Hà Nội. Hầu hết thời gian bác sĩ khám tại phòng khám riêng này. Phòng khám của Giáo sư khá đông, chị em có thể gọi đến số điện thoại phòng khám để đặt lịch trước.