Hướng dẫn đặt thuốc phụ khoa tại nhà đúng cách

Tham vấn y khoa:

Nguyễn Thường Hanh

October 14, 2020
Bệnh phụ khoa

Sử dụng thuốc đặt phụ khoa là một trong những phương pháp chữa bệnh phụ khoa được nhiều chị em phụ nữ sử dụng. Tuy nhiên không phải ai cũng biết cách sử dụng thuốc đặt âm đạo như thế nào. Bài viết sau sẽ giúp bạn nắm được những hướng dẫn đặt thuốc phụ khoa tại nhà đúng cách nhất!

Thuốc đặt phụ khoa là gì? Khi nào cần sử dụng thuốc đặt phụ khoa?

Thuốc đặt phụ khoa là loại thuốc rắn có dạng viên nén hoặc viên trứng dùng để chữa các bệnh phụ khoa. Nó được sử dụng bằng cách đặt vào âm đạo của phụ nữ. Tại đây nhờ độ ẩm của âm đạo và nhiệt độ cơ thể, thuốc sẽ tan ra, thấm vào thành âm đạo và phát huy công dụng.

Thời gian tan của thuốc nhanh hay chậm phụ thuộc vào loại thuốc và môi trường âm đạo. Theo đó, thuốc dạng trứng và gel dễ tan hơn viên nén. Trong khi thuốc trứng dạng mềm có thể tan trong 1 phút, thuốc viên nén sau khi ngâm nước phải mất ít nhất 10 – 15 phút sau mới tan hết. Môi trường âm đạo ẩm ướt cũng khiến thuốc tan nhanh hơn so với môi trường khô.

Phụ nữ được chỉ định sử dụng thuốc đặt âm đạo để điều trị các vấn đề phụ khoa khác nhau. Ví dụ như ngứa vùng kín, khí hư bất thường, rối loạn nội tiết, rối loạn kinh nguyệt… Tuy nhiên chỉ những trường hợp viêm phụ khoa mức độ trung bình, cấp độ 2 và 3 mới nên sử dụng viên đặt phụ khoa. Ở cấp độ 1 (dạng nhẹ) chưa nên sử dụng viên đặt vì thuốc có liều dùng mạnh, có thể gây ảnh hưởng không tốt cho cơ thể. Ở cấp độ 4 (dạng nặng), thuốc không có nhiều hiệu quả. Do đó cũng giống như thuốc uống, thuốc đặt âm đạo cần sử dụng đúng cách, đúng liều theo chỉ định của bác sĩ.

Sử dụng thuốc đặt phụ khoa có hiệu quả điều trị bệnh nhanh hơn đường uống. Tuy nhiên các bác sĩ vẫn ưu tiên chỉ định thuốc uống trong nhiều trường hợp. Ví dụ như khi người bệnh là nữ giới chưa quan hệ tình dục cũng như lập gia đình.

Hướng dẫn cách đặt thuốc phụ khoa đúng cách

Hướng dẫn đặt thuốc phụ khoa đúng cách

Đặt thuốc phụ khoa đúng cách sẽ giúp thuốc phát huy công dụng ở mức tối đa. Do đó trước khi dùng viên đặt, bạn cần tìm hiểu và nắm được cách sử dụng viên đặt sao cho đúng. Sau đây là các bước thực hiện đặt thuốc phụ khoa bạn có thể tham khảo:

Hướng dẫn đặt thuốc phụ khoa Tây y

Bước 1: Rửa sạch vùng kín bằng dung dịch vệ sinh phù hợp với nước sạch và lau khô. Vệ sinh tay sạch sẽ bằng xà phòng để sát khuẩn.

Bước 2: Lấy viên thuốc đặt ra, nếu là viên nén thì cho thuốc vào nước khoảng 10 giây để làm ẩm cho mềm ra. Nếu là viên trứng thì không cần thực hiện bước này.

Bước 3: Kẹp thuốc vào 2 đầu ngón tay, nhẹ nhàng đưa thuốc vào trong âm đạo. Để thực hiện bước này, bạn có thể nằm ngửa, gác 1 chân lên ghế để mở âm đạo hoặc ngồi xổm. Chỉ cần chọn tư thế phù hợp để đưa thuốc vào âm đạo dễ dàng là được.

Bước 4: Vệ sinh tay sạch sẽ và nằm nghỉ ngơi tại chỗ để thuốc tan dần.

Bạn cần lưu ý: Mỗi thuốc đặt âm đạo có một liệu trình sử dụng khác nhau. Bạn cần lắng nghe hướng dẫn sử dụng thuốc của bác sĩ và tuân theo một cách nghiêm ngặt. Buổi tối, thời điểm trước khi đi ngủ là lúc đặt thuốc vào âm đạo tốt nhất. Vì tư thế nằm ngủ có thể giúp bạn hạn chế vận động, giúp thuốc cố định và không bị rơi ra ngoài.

Hướng dẫn đặt thuốc phụ khoa tại nhà đúng cách cho người chưa quan hệ

Nữ giới chưa quan hệ tình dục và lập gia đình vẫn có thể sử dụng thuốc đặt phụ khoa. Tuy nhiên việc đặt thuốc có thể làm ảnh hưởng hoặc rách màng trinh nếu đặt thuốc không cẩn thận. Để bảo vệ màng trinh, bạn hãy lưu ý những điều sau:

  • Không nên dùng thiết bị mở van âm đạo mà chỉ nên dùng tay để đặt thuốc.
  • Độ sâu đặt thuốc vào âm đạo nên chỉ khoảng 1 đốt ngón tay, hoặc đặt thuốc ở cửa mình chứ không tiến vào sâu hơn.
  • Cần chú ý ngâm viên thuốc vào nước cho thuốc mềm ra, tránh để thuốc cứng làm âm đạo và màng trinh tổn thương.

Ngoài ra, người chưa quan hệ tình dục nên dùng biện pháp thay thế so với sử dụng thuốc đặt, ví dụ sử dụng thuốc đường uống. Nhờ đó, âm đạo và màng trinh của bạn sẽ được bảo vệ ở trạng thái tốt nhất.

Hướng dẫn đặt thuốc phụ khoa cho phụ nữ mang thai

Thuốc đặt phụ khoa cho phụ nữ mang thai thường có ít thành phần hóa chất. Nhờ đó thuốc không làm ảnh hưởng nhiều đến thai nhi. Các bước đặt thuốc đúng cách cho phụ nữ mang thai như sau:

Bước 1: Vệ sinh vùng kín bằng nước ấm và dung dịch vệ sinh sạch sẽ. Ngâm viên thuốc 10 giây trong nước ấm.

Bước 2: Rửa tay sạch sẽ bằng xà phòng.

Bước 3: Nhẹ nhàng dùng tay đưa thuốc vào cửa mình, sau đó lấy ngón út để đẩy thuốc vào sâu đến chân ngón.

Bước 4: Nằm yên để cố định viên thuốc trong nửa tiếng. Tư thế tốt nhất là nằm ngửa, kê hai chân lên gối cao. Trong thời gian này bạn không nên đi lại hoặc đi vệ sinh để tránh làm rơi thuốc ra ngoài.

Phụ nữ mang thai muốn sử dụng viên đặt phụ khoa cần có sự chỉ định của bác sĩ. Thai phụ không được tự ý mua và dùng thuốc, cũng không được bỏ dở liều thuốc khi thấy triệu chứng đã thuyên giảm. Trong thời gian đặt thuốc, thai phụ cũng cần tuyệt đối kiêng quan hệ tình dục.

Hướng dẫn đặt thuốc phụ khoa tại nhà với dụng cụ bơm

Những trường hợp sử dụng thuốc đặt âm đạo dạng gel thường được bác sĩ kê đơn kèm theo một ống bơm. Khi sử dụng ống bơm này có thể dễ dàng đặt thuốc vào âm đạo hơn. Cách thực hiện đặt thuốc phụ khoa với dụng cụ bơm như sau:

Bước 1: Vệ sinh dùng kín với nước ấm và dung dịch vệ sinh một cách sạch sẽ. Rửa tay bằng xà phòng để sát khuẩn.

Bước 2: Lấy dụng cụ bơm và thuốc ra khỏi bao bì. Cho thuốc vào dụng cụ theo hướng dẫn có trên bao bì.

Bước 3: Chọn tư thế nằm thích hợp sao cho có thể dễ dàng đưa thuốc vào. Dạng chân đứng, ngồi xổm hoặc nằm gác chân cao đều được.

Bước 4: Để đầu ống bơm thuốc vào âm đạo, từ từ đẩy thuốc vào trong.

Bước 5: Khi thuốc vào được âm đạo ở độ sâu vừa phải, từ từ rút ống bơm ra ngoài.

Bước 6: Rửa tay sạch sẽ bằng xà phòng và nước ấm.

Hướng dẫn đặt thuốc phụ khoa Đông y

Thuốc đặt phụ khoa đông y có thành phần và cách bào chế khác biệt với thuốc tây y. Thuốc đông y bào chế từ thảo dược ở dạng bột rồi mới đóng gói lại thành kén, sau đó sát trùng cẩn thận. Các bước đặt thuốc phụ khoa đông y tại nhà như sau:

Bước 1: Vệ sinh vùng kín và vệ sinh tay sạch sẽ.

Bước 2: Dùng bông gói kén lại và cố định bằng sợi chỉ để giúp kén ổn định. Để thừa 1 đầu sợi chỉ dài ra.

Bước 3: Nằm tư thế thích hợp. Nhẹ nhàng đưa kén thuốc vào âm đạo, vẫn dùng tay giữ đầu sợi chỉ ở bên ngoài.

Bước 4: Sau một thời gian (thời gian cụ thể tùy từng loại thuốc), bạn kéo sợi chỉ để lấy thuốc ra ngoài.

Thuốc đặt phụ khoa đông y không bị tan ra trong âm đạo như thuốc tây y. Khi kéo kén ra, bạn còn có thể quan sát được mảng bám viêm nhiễm và khí hư đi ra cùng với kén.

Lưu ý: Bạn nên đi vệ sinh trước khi sử dụng thuốc. Khi nằm, hãy nằm dạng chân hình chữ V và kê chân dưới gối cao để tránh làm thuốc rơi ra ngoài.

Lưu ý khi đặt thuốc phụ khoa tại nhà

Khi đặt thuốc phụ khoa tại nhà, bạn cần chú ý những điều sau:

Độ sâu khi đặt thuốc

Nhiều phụ nữ đặt thuốc dễ làm rơi thuốc ra ngoài, điều này là do độ sâu đặt thuốc chưa đủ. Theo các chuyên gia, bạn nên đặt thuốc vào độ sâu tầm 2 – 3 cm. Ngoài ra khi đặt thuốc, bạn cũng cần nằm im một lúc để thuốc bám vào thành âm đạo. Thời gian nằm từ khoảng 15 đến 20 phút.

Kiêng quan hệ tình dục trong thời gian đặt thuốc

Sử dụng thuốc đặt phụ khoa tức là bạn đang gặp các bệnh lý viêm nhiễm phụ khoa. Do đó bạn cần kiêng quan hệ tình dục cho tới khi bệnh khỏi hoàn toàn. Nếu không, việc quan hệ có thể khiến âm đạo và tử cung bị tổn thương nhiều hơn.

Ngoài ra, quan hệ tình dục khi đặt thuốc cũng khiến thuốc không thể cố định trong âm đạo được mà dễ rơi ra ngoài. Lúc này hiệu quả điều trị bệnh cũng giảm, khiến bệnh lâu khỏi hơn.

Hạn chế đi tiểu tiện trong lúc đặt thuốc

Đi vệ sinh sau khi đặt thuốc có thể khiến thuốc đặt phụ khoa bị rơi ra ngoài. Nguyên nhân ngoài việc thuốc bị rơi xuống do trọng lực, còn là do âm đạo nằm sát đường tiểu. Khi bạn dùng lực để bài tiết nước tiểu cũng khiến cho thuốc dễ bị đẩy ra khỏi âm đạo.

Do đó các bác sĩ khuyên bạn không nên uống thuốc vào buổi tối và nên đi vệ sinh trước khi đặt thuốc vào âm đạo. Trong quá trình đặt thuốc, bạn cần hạn chế đi tiểu ở mức tối đa. Đây cũng là một trong các nguyên nhân vì sao việc đặt thuốc phụ khoa nên được thực hiện vào buổi tối trước khi đi ngủ.

Các lưu ý khác khi đặt thuốc phụ khoa vào âm đạo

Một số lưu ý khác bạn cần tuân theo gồm:

- Luôn giữ vùng kín khô thoáng, sạch sẽ trong và sau quá trình điều trị.

- Một liệu trình đặt thuốc chỉ kéo dài từ 7 – 10 ngày. Sau thời gian này bạn không nên tiếp tục sử dụng thuốc để tránh gây nhờn thuốc. Điều này cần đảm bảo ngay cả khi triệu chứng của bạn chưa khỏi hẳn.

- Cần thay băng vệ sinh thường xuyên khi đặt thuốc vào những ngày “đèn đỏ”.

Ngoài ra, trong trường hợp dùng thuốc đặt âm đạo không hiệu quả, bạn cần đến cơ sở y tế để thay thế phương pháp điều trị thích hợp hơn. Bên cạnh đó bạn cũng cần chú ý đến các biểu hiện bất thường của cơ thể để có biện pháp xử lý phù hợp.

Hy vọng qua bài viết trên bạn đã nắm được các bước đặt thuốc phụ khoa tại nhà đúng cách. Chúc căn bệnh phụ khoa của bạn sớm được điều trị và phục hồi hiệu quả!

Trần Thị Tuyết Lan

12 năm công tác tại Bệnh viện Phụ sản Trung ương . Nguyên Trưởng khoa Sản II - Bệnh viện Phụ sản Trung ương

Bác sĩ Tuyết Lan khám và điều trị các lĩnh vực sản phụ khoa: Bệnh lý phụ khoa, khám và theo dõi thai kì, tư vấn tiền hôn nhân,.... Bác sĩ Trần Thị Tuyết Lan được bệnh nhân phản hồi là nhiệt tình, nhẹ nhàng, cẩn thận, tư vấn chu đáo nên đi khám cũng cảm thấy yên tâm.